Reizen met een functiebeperking: rolstoeltoegankelijke campers

Zelfs met een grondige voorbereiding kan reizen met de trein of vliegtuig vaak zeer belastend zijn voor mensen met beperkte mobiliteit. Iedereen die reist, wil kunnen genieten van de grootst mogelijke vrijheid en flexibiliteit - dit geldt uiteraard ook voor mensen met een beperking. Met de juiste uitrusting kunnen mensen met een functiebeperking zelfbewuster reizen en genieten van de echte voordelen van kampeervakanties: de nabijheid van de natuur, de zelfstandige vakantie en het ontspannen samenzijn op de camping.

In de meeste gevallen verwijst de term "rolstoeltoegankelijk" naar het feit dat de camping toegankelijk is voor mensen die slecht ter been zijn. Bij verdere verbetering van toegankelijke campings is het echter van belang ook belemmeringen weg te nemen die geen verband houden met mobiliteit. Bijvoorbeeld: borden of informatieborden kunnen zeer nuttig zijn voor mensen met een beperkt gezichtsvermogen of een visuele handicap door een contrastrijk ontwerp of de toevoeging van informatie in braille.

Wat zijn de vereisten voor kamperen met een functiebeperking?

Om een vakantie mogelijk te maken voor mensen met beperkte mobiliteit of een loopbeperking, moet in principe aan een aantal voorwaarden worden voldaan:

Het vervoer naar de bestemming moet toegankelijk zijn voor mensen met een beperking.
De accommodatie op de bestemming moet drempelvrij zijn.
Vrijetijdsactiviteiten kunnen drempelvrij worden opgezet: bijv. toegang tot stranden, rolstoeltoegankelijke wandelpaden.

Voor kampeervakanties betekent dit, dat zowel de camper als de camping geen barrières mogen opwerpen. Enerzijds moet de reis naar de camping zo comfortabel mogelijk zijn en anderzijds moeten rolstoelgebruikers het terrein van de camping zonder problemen kunnen verkennen. Wie niet alleen op vakantie wil om tot rust te komen, moet ook nagaan of er drempelloze recreatiemogelijkheden zijn en of excursiebestemmingen in de buurt van de camping ook toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers.

Welke uitrusting heeft een rolstoeltoegankelijke camper nodig?

Met een speciaal aangepaste camper is reizen zonder problemen mogelijk voor mensen met een lichamelijke handicap. Voor kampeerders die afhankelijk zijn van een rolstoel, zijn er over het algemeen twee mogelijkheden:

Een camper ombouwen tot een rolstoeltoegankelijke camper: het grootste voordeel hier is dat de camper individueel kan worden aangepast aan de behoeften van individuen en dat er geen compromissen hoeven te worden gesloten wat betreft de uitrusting.
Huren van een camper die toegankelijk is voor mensen met een beperking: deze optie is vooral de moeite waard voor vakantiegangers met een beperking die eerst willen uitproberen of een vakantie in een camper hen bevalt. Bovendien zijn de kosten voor een gehuurde camper natuurlijk lager dan voor een gekochte.

Constructie van een camper voor mensen met een functiebeperking

In principe moet een rolstoeltoegankelijke camper dezelfde aanpassingen hebben als drempelloze flats of huizen. De basisvereisten zijn:

Een rolstoeltoegankelijke camper is speciaal aangepast aan de behoeften van rolstoelgebruikers.

toegang tot de camper via oprit of lift
bredere deuren (ca. 90 cm)
breder en berijdbaar interieur
aanpassingen aan de bestuurderscabine (bijv. bestuurdersstoel of stuurinrichting)
barrièrevrije badkamer (toegankelijk toilet en douche met overstaphulpmiddelen)
rolstoeltoegankelijke aanpassingen aan de woonruimte (bijv. bedden en keukentje)

Rijden in een rolstoeltoegankelijke camper

Een handicapvriendelijke ombouw van de bestuurderscabine moet rolstoelgebruikers in staat stellen veilig te rijden - hetzij als passagier, hetzij als bestuurder. Zelfstandig besturen van de camper kan bijvoorbeeld mogelijk worden gemaakt door de volgende aanpassingen aan de voertuigbesturing:

Automatische in plaats van handgeschakelde transmissie
Handmatige bediening voor gas- en rempedalen
Ingangshulpmiddelen in de bestuurderscabine
Transferhulpmiddelen van rolstoel naar bestuurdersstoel

Belangrijk voor rolstoelgebruikers als passagiers is een veilig rolstoelvastzetsysteem, waarbij de rolstoel stevig aan de vloer van de camper wordt vastgemaakt en ook met spanriemen wordt vastgezet.

Doucheruimte in de camper voor mindervaliden

Een barrièrevrij toilet en douche zijn het allerbelangrijkste in een rolstoeltoegankelijk kampeerauto - dit betekent dat de badkamer op gelijk niveau en toegankelijk moet zijn. Op die manier kunnen rolstoelgebruikers er zeker van zijn dat zij te allen tijde over toegankelijke sanitaire voorzieningen beschikken. De volgende uitrusting is belangrijk in de barrièrevrije doucheruimte:

grijprelingen of -stangen als transferhulpmiddelen
comfortabele zithoogte van de WC
wastafel die van beneden toegankelijk is of kan worden uitgetrokken
toegankelijke douche (met doucherolstoel) of opklapbaar douchezitje
spiegel op een geschikte hoogte

Inrichting van de rolstoeltoegankelijke camper

Een toegankelijke camper is natuurlijk niet alleen een vervoermiddel, maar ook de leefomgeving voor de duur van de kampeervakantie. Daarom moet de leefruimte ook rolstoeltoegankelijke aanpassingen hebben. Deze omvatten:

uitschuifbare tafels/keukenunits
apparaten en schakelaars op een toegankelijke hoogte
banken/tafeltjes die in- en uitgeklapt kunnen worden
grote bedden met ruimte voor transfers of transferhulpmiddelen

Tip

Het vinden van de juiste camper is een van de belangrijkste onderdelen van de voorbereiding van een kampeervakantie. Aangezien de vraag naar rolstoelvriendelijke campers momenteel groter is dan het daadwerkelijke aanbod, is vroegtijdig onderzoek en reservering aan te raden.

Hoe herken ik een drempelvrije camping?

Een rolstoeltoegankelijke camping kan mensen met beperkte mobiliteit in staat stellen ten volle van hun vakantie in een camper te genieten. Tenslotte wil niemand zijn verblijf uitsluitend in een camper doorbrengen. Campings voor mensen met een beperking, moeten aan verschillende eisen voldoen om alle bezoekers een vakantie zonder restricties te kunnen bieden:

Belangrijke voorzieningen op de camping, zoals de receptie, supermarkten of restaurants, zijn zo ontworpen dat ze drempelvrij zijn. Dit houdt onder meer in dat de ingangen traploos zijn en de deuren en gangen breed genoeg zijn voor een rolstoel.
De paden tussen de afzonderlijke voorzieningen van de camping zijn toegankelijk voor rolstoelgebruikers, zo kort mogelijk en op gelijk niveau.
Voorzieningen die niet gelijkvloers zijn, hebben een hellingbaan of lift.
Parkeerplaatsen of staanplaatsen zijn aangepast voor kampeerders met een beperking.
Het kampeerterrein moet beschikken over sanitaire voorzieningen die toegankelijk zijn voor mensen met een beperking (ook binnen bepaalde voorzieningen, bijv. restaurants). De sanitaire voorzieningen van de camping zijn aangepast voor rolstoelgebruikers, d.w.z. ze zijn vlak, ruim en voorzien van steungrepen of stangen.
Comfortvoorzieningen en gemeenschappelijke faciliteiten zoals zwembaden, sauna- of wellnessruimten en ook speelplaatsen zijn drempelloos toegankelijk.

Rolstoelgebruiker gebruikt drempelloze paden tijdens een natuurexcursie.

Het vinden van geschikte campings

Op veel campingportalen kunnen vakantiegangers direct zoeken naar toegankelijke campings. Afhankelijk van de website kun je filteren welke voorzieningen de camping heeft of erover lezen in de gedetailleerde beschrijving.
De volgende portalen geven een overzicht van toegankelijke campings in Nederland en Europa voor mindervaliden:

https://www.eurocampings.nl/thema/campings-voor-mindervaliden/

https://www.aldorrum.nl/nl/hoeve-aanpassingen.html

https://www.vacanceselect.com/nl/themas/vakantie-mindervaliden/

https://www.ammerland-touristik.de/nl/service/barrierevrij/

Verder zijn er ook handige apps om geschikte campings te vinden, zoals:

Camperplaats voor iOS & Campercontact voor Android (ontwikkeld door de Nederlandse kampeerauto club)
ACSI Camping Europa, ACSI Campingcard & ACSI Klein & Fein (ontwikkeld door ACSI Publishing BV)
Camping.info door POIbase Stellplatz-& Campingführer (ontwikkeld door pocketnavigation.de GmbH)

De verschillende websites en apps kunnen de zoektocht naar een camping voor mindervaliden vergemakkelijken, omdat hun uitgebreide filteropties een eerste inzicht geven in de toegankelijke voorzieningen. Idealiter verwijst dit niet alleen naar de aanwezigheid van handicapvriendelijke sanitaire voorzieningen of toegankelijke gemeenschappelijke voorzieningen, maar beschrijft het ook de exacte uitrustingskenmerken. Deze gedetailleerde filteropties worden bijvoorbeeld geboden door de ACSI camping apps.

In geval van twijfel kan een telefoontje naar de campingbeheerder duidelijk maken of bijvoorbeeld alleen de sanitaire voorzieningen en de receptie drempelvrij zijn of dat de gemeenschappelijke ruimten ook toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers.

Conclusie: zonder problemen reizen met een functiebeperking in een camper

Kampeervakanties hoeven geen droom te blijven voor mensen met een beperking: met de juiste uitrusting kan een vakantie in een camper een goed alternatief zijn voor all-inclusive vakanties per bus, trein of vliegtuig. Een rolstoeltoegankelijke camper en een drempelvrije camping maken een zorgeloze vakantie mogelijk. De vereisten voor een omgebouwde camper zijn dezelfde als die voor de woonruimte thuis - van lage schakelaars en brede deuren tot een badkamer die toegankelijk is voor rolstoelgebruikers. Extra uitrusting zoals volledig elektronische omgevingscontroles maken kampeervakanties nog veiliger en comfortabeler. Op de camping is het opnieuw van belang dat het terrein zodanig is ontworpen dat het drempelvrij is, niet alleen in het sanitaire gedeelte, maar ook in belangrijke voorzieningen en gemeenschappelijke ruimten. Dit garandeert dat de kampeervakantie ook voor mensen met een beperkte mobiliteit een plezier is en geen onvrijwillig avontuur wordt.